Άρθρα

Μήνυμα στο ειδικό ένθετο του Documento για τις εκλογές 15 Μάη

🔴 Σήμερα στέλνουμε στην κυβέρνηση το μήνυμα της πολιτικής αλλαγής.

🔴 Σήμερα στέλνουμε μαζί με την κοινωνία το μήνυμα του ισχυρού, παρεμβατικού, μαχητικού ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία

Η σημερινή μέρα είναι για το ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική συμμαχία ένας σταθμός στην πορεία για τη διαμόρφωση ενός μαζικού, αριστερού κόμματος. Σήμερα στέλνουμε στην κυβέρνηση αλλά και στην κοινωνία το μήνυμα του ισχυρού, παρεμβατικού, μαχητικού ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.

Μέσα σε μια συνθήκη συρροής κρίσεων, οικονομικής, ενεργειακής, υγειονομικής, πολιτικής απαντάμε με το μοναδικό όπλο που έχουμε στα χέρια μας. Τη δημοκρατία. Εκλέγουμε τη συλλογική μας ηγεσία και καλούμε όλους τους δημοκράτες, τους αριστερούς και τις αριστερές, τους προοδευτικούς πολίτες να ενταχθούν στο κόμμα μας και να ψηφίσουν για την εκλογή του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ. Να συστρατευτούν στη μεγάλη μάχη για την πολιτική και κοινωνική αλλαγή. Για την αριστερή προοδευτική διακυβέρνηση που μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο με ένα ισχυρό κόμμα. Ένα κόμμα του διαρκώς ενεργού πλήθους, των νέων, των εργαζομένων, της επισφάλειας, των ανθρώπων της άυλης και υλικής παραγωγής, όλων εκείνων που ασφυκτιούν σε μια κοινωνία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των λίγων, όλων εκείνων που με την καθημερινή τους δραστηριότητα, τις αυθόρμητες πρακτικές αλληλεγγύης και συνεργασίας, τη συλλογική τους ευφυΐα δημιουργούν στο σήμερα ένα άλλο πρότυπο για την πολιτική αλλά και για την κοινωνική συμβίωση. Όλων εκείνων που η καθημερινή τους πρακτική καθοδηγείται από μια επιθυμία δημοκρατίας και συμμετοχής. Είναι με όλους αυτούς τους ανθρώπους που μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα κόμμα ζωντανό και χρήσιμο για τους πολλούς, όχι απλό ιμάντα μεταβίβασης εντολών και καθηκόντων, όχι απλό εκπρόσωπο ταξικών συμφερόντων αλλά διαμορφωτή της καθημερινότητας και οργανωτή της πολιτικής μάχης. Ένα κόμμα ρίζωμα που θα απλώνεται και θα τροφοδοτεί την πολιτική και κοινωνική αλλαγή. Είναι αυτός ο πολιτικός στόχος που δεν μας υπερβαίνει σαν μια άλλη μεγάλη υπόσχεση αλλά προκύπτει από την ίδια την ανάγκη μας να ζήσουμε διαφορετικά, να ζήσουμε καλύτερα, να ζήσουμε όπως επιθυμούμε και όπως μας αξίζει. Γιατί είμαστε εμείς, το πλήθος των ανθρώπων της κοινωνικής και οικονομικής παραγωγής που είμαστε η κινητήρια δύναμη της ιστορίας με τους αγώνες μας, τις ιδέες μας, τις ανάγκες μας και την επιθυμία μας για μια αξιοβίωτη ζωή. Ξέρουμε ότι η ιστορία δεν έχει αρχή και τέλος. Αλλά η σημερινή μέρα είναι μια αρχή. Μια νέα αρχή.

Μήνυμα στο ειδικό ένθετο του Documento για τις εκλογές 15 Μάη Επιμέλεια Δημήτρης Χατζηνικόλας

Συνέντευξη στην εφημερίδα η Εποχή. Στην Ιωάννα Δρόσου
Το υπουργείο Παιδείας λειτουργεί σαν σαμποτέρ της δημόσιας υγείας
Συνέντευξη στην εφημερίδα η Εποχή. Στην Ιωάννα Δρόσου
🔴 Πώς αποτιμάς την κατάσταση της πανδημίας;
Η χρονιά αυτή κοινωνικά, υγειονομικά, οικονομικά δεν ξεκινά με τους καλύτερους οιωνούς. Τα κοινωνικά αδιέξοδα που έχει συσσωρεύσει η πολιτική Μητσοτάκη είναι τεράστια. Βρισκόμαστε στην αρχή του τέταρτου κύματος της πανδημικής κρίσης, και φαίνεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει μάθει τίποτα από τα λάθη της προηγούμενης χρονιάς. Δεν έχει πάρει κανένα απολύτως μέτρο στήριξης και ενίσχυσης του ΕΣΥ. Παράλληλα η πατερναλιστική στάση που υιοθέτησε η κυβέρνηση δεν βοήθησε την πορεία του εμβολιασμού και είμαστε πολύ πίσω από τα ποσοστά ανοσίας που θα εξασφάλιζαν την προστασία της κοινωνίας. Την ίδια στιγμή τα σχολεία ανοίγουν τη Δευτέρα, χωρίς να έχουν παρθεί μέτρα για την προστασία μαθητών και δασκάλων, όπως η δημιουργία σχολικών αιθουσών, η μείωση των μαθητών ανά τάξη. Όπως λένε όλοι οι ειδικοί, τα σχολεία θα μετατραπούν σε εστίες υπερμετάδοσης.
🔴 Είναι πραγματικά ακατανόητη η απόφαση του υπουργείου ότι για να κλείσει το τμήμα πρέπει να νοσεί το 50% συν ένας της τάξης.
Το υπουργείο Παιδείας λειτουργεί πλέον σαν σαμποτέρ της δημόσιας υγείας. Αλλά και πουθενά αλλού δεν έχει παρθεί κάποιο μέτρο για την προστασία της δημόσιας υγείας. Ούτε στους εργασιακούς χώρους, ούτε στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ούτε πουθενά. Είναι σαν η κυβέρνηση να έχει πετάξει λευκή πετσέτα ως προς τη διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού. Αντίθετα το σχέδιο της είναι η απαξίωση του ΕΣΥ, με κλείσιμο νοσοκομείων, συγχωνεύσεις, απολύσεις προσωπικού, έτσι ώστε να ανοίξει ο χώρος της Υγείας στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται σε αυτό το πεδίο. Αυτό αποτελεί μια συνταγή ολοκληρωτικής αποτυχίας κοινωνικά και υγειονομικά και θα οδηγήσει σε δραματικά αποτελέσματα για την ελληνική κοινωνία.
🔴Η κυβέρνηση κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ και εσχάτως και το ΚΙΝΑΛ πως «ψαρεύουν στα θολά νερά των αντιεμβολιαστών». Γιατί επιλέγει αυτή την τακτική; Ποιος ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ με την καμπάνια για τον εμβολιασμό;
Η κυβέρνηση στην αρχή τα έριξε στους νέους ενώ τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ ότι δήθεν υποκινεί το αντιμεβολιαστικό κίνημα. Είναι προφανές πλέον ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί τη μεγάλη της αποτυχία. Είχε κάθε ευκαιρία να οργανώσει μια συγκροτημένη, επιστημονικά άρτια καμπάνια ενημέρωσης για τον κορονοϊό. Δεν το έκανε. Αφέθηκε η ανάγκη της ενημέρωσης στους αυτοσχεδιασμούς των ΜΜΕ, τα οποία πήραν τεράστια ποσά. Ειδικοί ή λιγότερο ειδικοί ή καθόλου ειδικοί λένε την άποψή τους, χωρίς να υπάρχει συγκροτημένος σχεδιασμός για την έγκυρη ενημέρωση των πολιτών. Είναι δεδομένο ότι με αυτό τον τρόπο τροφοδοτείται και καλλιεργείται ένα κλίμα σύγχυσης προς τους πολίτες. Είναι προφανές ότι οι μη εμβολιασμένοι δεν είναι όλοι ανορθολογιστές. Είναι μικρές μειοψηφίες όσοι λειτουργούν παροδοξολογικά. Αντίθετα, κυριαρχεί ο φόβος, η αβεβαιότητα, η αντιφατική πληροφόρηση. Γι’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, με αίσθημα ευθύνης, και έχοντας ως πρώτη προτεραιότητα την ανθρώπινη ζωή ξεκινά μια καμπάνια υπέρ του εμβολιασμού, την οποία αποδείχτηκε ανίκανη η κυβέρνηση να κάνει.
🔴Η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μία νέα κρίση, αφού η ακρίβεια θα μειώσει σημαντικά το εισόδημα. Εκτιμάς ότι υπάρχει κατάλληλη προετοιμασία για να αντιμετωπιστεί αυτή η κρίση; Ποια είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ;
Η ακρίβεια θα έρθει να προστεθεί στα πολύ μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα που έχουν συσσωρευτεί από το προηγούμενο διάστημα, λόγω των λοκντάουν που προηγήθηκαν, αλλά και λόγω των νόμων που ψήφισε η κυβέρνηση, με κορυφαίο παράδειγμα τον εργασιακό νόμο Χατζηδάκη, ο οποίος απορρύθμισε πλήρως μια ήδη προβληματική αγορά εργασίας. Την ίδια στιγμή σύμφωνα με τις εκτιμήσεις 200.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα ρευστότητας και πολλές από αυτές αναμένεται να κλείσουν εντός του 2022. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί το κύμα ακρίβειας, για το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προειδοποιούσε ήδη από τον Μάιο. Βεβαίως, υπάρχει διεθνώς ένα κύμα ανατιμήσεων, αλλά στην Ελλάδα οι ανατιμήσεις είναι υψηλότερες από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ και της ευρωζώνης. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση δεν πήρε κανένα μέτρο, από αυτά που είχε προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, για να προλάβει το κύμα, ιδιαίτερα στο χώρο της ενέργειας. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αδράνησε, δεν υπήρξε ενίσχυση του κοινωνικού τιμολογίου ρεύματος, δεν υπήρξε νομοθετική παρέμβαση για το πάγωμα του ηλεκτρικού ρεύματος, επομένως στο εκρηκτικό μείγμα που περιγράφουμε τόση ώρα θα προστεθεί και η ενεργειακή φτώχεια. Η κυβέρνηση μένει θεατής σε όσα συμβαίνουν και επικίνδυνα πιστή στην ιδεοληψία περί αυτορρύθμισης της αγοράς.
🔴Αυτό θα είναι πάντως το μεγάλο της πρόβλημα και στη ΔΕΘ. Ο δείκτης ανάπτυξης κατά 16,2% στο β τρίμηνο του 2021 δημιουργεί παράθυρα αισιοδοξίας, όπως διατείνεται η κυβέρνηση;
Όλες οι χώρες της ευρωζώνης παρουσίασαν μεγάλη ανάπτυξη την ίδια περίοδο. Όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι η ύφεση που κατέγραψε η Ελλάδα το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 ήταν από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Όλα αυτά τα μεγέθη είναι σχετικά και σχετιζόμενα μεταξύ τους, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όλες τις παραμέτρους και να μην πανηγυρίζουμε πάνω στα συντρίμμια της ελληνικής οικονομίας. Εξάλλου, η κυβέρνηση με τον τρόπο που έχει διαχειριστεί την ελληνική οικονομία, έχει φροντίσει ώστε η ανάπτυξη αυτή, όχι απλώς να μην περιορίζει αλλά να διευρύνει τις ανισότητες. Όμως, θα έλεγα ότι καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι, διότι τα δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία την οδηγούν σε μια τελείως αχαρτογράφητη περίοδο. Μέχρι στιγμής, η άρση των κανόνων του συμφώνου σταθερότητας και η ομπρέλα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας «σώζουν» κάπως την κατάσταση. Το γεγονός όμως ότι στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα η κυβέρνηση προϋπολογίζει δημοσιονομική προσαρμογή 7% δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Απαιτείται λοιπόν άμεσα στροφή στην οικονομική πολιτική: αύξηση μισθών, διαγραφή ιδιωτικού χρέους, παροχή ρευστότητας στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οικοδόμηση ενός νέου κοινωνικού κράτους.
🔴Στις δημοσκοπήσεις δεν φαίνεται οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ να πείθουν και να γίνονται αντιληπτές ως μια ενιαία, εναλλακτική, προγραμματική πρόταση. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Όπου έχει γίνει μέτρηση πάνω σε μία συγκεκριμένη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, τη στήριξη του ΕΣΥ, τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων) αυτή έχει τεράστια κοινωνική αποδοχή. Εκτιμώ ότι γίνεται μια σοβαρή και μεθοδική δουλειά σε ό,τι αφορά την συνολική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά οργανώσαμε την εξαιρετικά επιτυχημένη προγραμματική συνδιάσκεψη. Όλα αυτά μάς δίνουν την πρώτη ύλη για να συγκροτήσουμε ένα αριστερό, κυβερνητικό, εναλλακτικό σχέδιο άμεσης εφαρμογής. Αυτός θα είναι και ο στόχος του Αλέξη Τσίπρα από την παρουσία του στη ΔΕΘ.
🔴 Ωστόσο, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αυξάνει τα δημοσκοπικά ποσοστά του, παρότι επιμέρους προτάσεις του έχουν ευρεία αποδοχή. Δεν σας ανησυχεί αυτό;
Η σύγκριση του Σεπτέμβρη του 2020 με τον Σεπτέμβρη του 2021 δείχνει ότι σήμερα βρισκόμαστε σε ένα άλλο κοινωνικοπολιτικό σύμπαν. Τον Σεπτέμβρη του 2020 πράγματι υπήρχε σαφής πολιτική κυριαρχία της ΝΔ. Σήμερα τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά; Η ΝΔ καταγράφει μια πολύ σοβαρή πολιτική φθορά, η κοινωνική δυσαρέσκεια διογκώνεται και τα αδιέξοδα πολλαπλασιάζονται. Όμως οι πολιτικές δυνάμεις δεν είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Βρισκόμαστε σε περίοδο πολιτικά και κοινωνικά μεταβατική, ο πολιτικός χρόνος πυκνώνει. Υπάρχει αυτή τη στιγμή σοβαρή αμφισβήτηση της κυβερνητικής πολιτική και δημιουργούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις για να καταστήσουμε κυρίαρχο το πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ που αποτελεί τη μοναδική εναλλακτική λύση απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.
🔴 Ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε στις δύο πρόσφατες συνεντεύξεις του ότι όποτε και αν γίνουν εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ θα τις κερδίσει. Αυτό δεν δείχνει μια λανθασμένη ανάγνωση της πολιτικής πραγματικότητας;
Γιατί το λέτε αυτό; Συμφωνώ απολύτως με την εκτίμηση. Εξάλλου όταν κάνουμε πολιτική δεν περιοριζόμαστε σε διαπιστώσεις αλλά βάζουμε στόχους, διαμορφώνουμε με το λόγο και τις πράξεις μας την πραγματικότητα. Η πολιτική αν θέλουμε έναν αυστηρό ορισμό είναι η διαδικασία μετασχηματισμού μιας συγκυρίας. Και αυτή τη στιγμή είμαστε ενεργοί δρώντες σε αυτή τη διαδικασία μετασχηματισμού για να διαμορφωθεί μια νέα προοδευτική, δημοκρατική πλειοψηφία.
🔴Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση μιας προοδευτικής κυβέρνησης πώς υπηρετείται;
Μέσω της σοβαρής προγραμματικής επεξεργασίας, της σκληρής αντιπολίτευσης απέναντι στην κυβέρνηση της ΝΔ και με σαφείς πολιτικού και κοινωνικού χαρακτήρα διαχωριστικές γραμμές, για τις οποίες όλοι καλούνται να πάρουν πολιτική θέση, από τη στιγμή που οι επόμενες εκλογές είναι με απλή αναλογική. Η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη μετατοπίζεται συνεχώς προς ακραίες δεξιές θέσεις. Όλοι καλούνται λοιπόν να πουν αν προτιμούν μια κυβέρνηση προοδευτική και δημοκρατική ή μία κυβέρνηση σκληρής δεξιάς.
🔴 Ο δρόμος προς το συνέδριο είναι χαραγμένος; Πότε αναμένεται να γίνει και με τι όρους;
Παρά την πανδημική κρίση, το κόμμα κατάφερε ένα πολιτικό και ψηφιακό άλμα. Την περίοδο Φλεβάρη-Μάρτη 2021 πραγματοποιήθηκαν οι συνδιασκέψεις των νομαρχιακών επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ, με τη συμμετοχή 17.500 αντιπροσώπων. Εξελέγησαν νέες νομαρχιακές επιτροπές, με τα όργανα να αποτυπώνουν πλέον τη νέα κατάσταση στο κόμμα, μετά την καμπάνια εγγραφής και τον διπλασιασμό των μελών μας. Βεβαίως, υπήρχαν δυσκολίες όμως ο πολιτικός διάλογος λειτούργησε παραγωγικά και προωθητικά. Στη συνέχεια, διενεργήθηκε η προγραμματική συνδιάσκεψη, με μεγάλη συμμετοχή διαδικτυακά, η οποία διαμόρφωσε το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, που αποτελεί μεγάλη πολιτική παρακαταθήκη. Παράλληλα, συνεδρίασαν πάνω από 800 οργανώσεις μελών, με αρκετά ικανοποιητική συμμετοχή. Το στοίχημα είναι σε αυτή τη νέα συνθήκη, με τους περιορισμούς να παραμένουν, να μπορέσουμε να εντείνουμε την προσπάθεια των νομαρχιακών επιτροπών και των οργανώσεων να είναι εξωστρεφείς, να δημιουργήσουν πολιτικά γεγονότα στην περιοχή τους και να υλοποιήσουν αυτό που είναι αναγκαία προϋπόθεση για να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ένα μαζικό, λαϊκό, αριστερό κόμμα, που είναι η σύνδεση με την κοινωνία σε όλες τις μορφές της οργάνωσης και της εκπροσώπησής της. Το συνέδριο θα γίνει, γιατί είναι θεσμικά και πολιτικά αναγκαίο. Ο τρόπος διεξαγωγής του συνεδρίου δεν είναι ακόμα προσδιορισμένος. Θα δούμε την πορεία της πανδημίας και αναλόγως θα κρίνουμε συλλογικά, όπως πάντα κάνουμε.
🔴Το άνοιγμα του κόμματος στην κοινωνία θα σηματοδοτηθεί και στη ΔΕΘ;
Βεβαίως. Ήδη έχει αρχίσει προετοιμασία ώστε το πρόγραμμα και οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ να φτάσουν σε όλους τους φορείς της Θεσσαλονίκης. Η ομιλία του προέδρου, όμως, στη συνέχεια θα προωθηθεί σε όλη την Ελλάδα ως κρίσιμο πολιτικό ντοκουμέντο που θα αποτυπώνει την εναλλακτική λύση απέναντι στην επικίνδυνη σημερινή κυβέρνηση.
Το ΕΣΥ καταρρέει, κόσμος πεθαίνει αβοήθητος και η κυβέρνηση αδιαφορεί
 Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή κάλεσε σε πολιτικό μορατόριουμ για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τελικά είστε σε μετωπική αντιπαράθεση με τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή αναζητάτε τη συναίνεση; Δεν θεωρείτε ότι εκπέμπετε αντιφατικά μηνύματα;
Το κοινό συμπέρασμα, ο κοινός τόπος σήμερα είναι ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει και στη διαχείριση της πανδημίας και στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης ενώ ταυτόχρονα επενδύει στην κρατική βία προκαλώντας μια βαθύτατη κρίση θεσμών, μια κρίση δημοκρατίας. Έχει στην κυριολεξία χάσει τον έλεγχο της κατάστασης και τα μέτρα που ανακοινώνει δεν έχουν καμία λογική. Μπήκαμε σε καθολικό λοκντάουν με λιγότερα κρούσματα απ’ ότι έχουμε σήμερα που η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ανακοινώσει χαλάρωση των μέτρων και η κοινωνία έχει μείνει άναυδη και αμήχανη να αναρωτιέται: Προς τι τότε όλη αυτή η περιπέτεια εδώ και πεντέμισι μήνες. Την ίδια στιγμή το ΕΣΥ καταρρέει, γίνονται επιλογές ασθενών, συνάνθρωποι μας μένουν εκτός ΜΕΘ, πεθαίνουν αβοήθητοι παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών και των νοσηλευτών. Και παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση αδιαφορεί, φαίνεται ότι κινείται σε ένα παράλληλο σύμπαν: το σύμπαν της εξυπηρέτησης συμφερόντων, των απευθείας αναθέσεων, της συντριβής της εργασίας, το σύμπαν της Ικαρίας, των βαφτίσεων, της κρατικής βίας. Έχει οδηγήσει τη χώρα στο χάος. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη ο Αλέξης Τσίπρας είπε το αυτονόητο: Παγώστε τα αντιλαϊκά νομοσχέδια που προκαλούν την κοινωνία, σταματήστε να επενδύετε στη βία και στο διχασμό και εμείς είμαστε διατεθειμένοι για μια πολιτική ανακωχή ώστε να επικεντρωθούμε στο κύριο σήμερα: Να ενισχυθεί το ΕΣΥ και να σωθούν ζωές. Αλλά ο κύριος Μητσοτάκης και το επιτελείο του έχουν άλλες προτεραιότητες: ασχολούνται με τις αναρτήσεις στα social media αγοράζουν likes και bots, ξεπουλάνε τη δημόσια περιουσία και ψάχνουν ημερομηνίες εκλογών. Και είναι ακριβώς αυτές οι προτεραιότητες που δείχνουν την αναισθησία τους αλλά και τον πανικό τους. Έχουν μπει σε αναντίστρεπτο κύκλο φθοράς και το ξέρουν.
 Στη Βουλή στη συζήτηση για την αστυνομική βία ο Κυριάκος Μητσοτάκης σας κατηγόρησε ότι επενδύετε πολιτικά στην οργή και το διχασμό. Τι απαντάτε;
Σας είπα και προηγουμένως ότι η στρατηγική της έντασης, η επένδυση στην κρατική βία, η οικοδόμηση αστυνομικού κράτους είναι η στρατηγική του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ήδη από την περίοδο της αντιπολίτευσης αλλά και από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης επένδυσε στον λόγο περί «ανομίας» και στην υπόσχεση της καταστολής και της μηδενικής ανοχής όχι μόνο για να αντιμετωπίσει κοινωνικές αντιδράσεις αλλά κυρίως για να ενοποιήσει το «λαό της δεξιάς» με το ακραίο κέντρο σε ένα νέο πολιτικό υποκείμενο. Αυτό είναι το κοινό νήμα που συνδέει την απαγόρευση των διαδηλώσεων και την πανεπιστημιακή αστυνομία, την κατάργηση του ασύλου και τον ξυλοδαρμό στη Νέα Σμύρνη, τα βασανιστήρια στη ΓΑΔΑ, το θάνατο του Βασίλη Μάγγου και την υπόθεση Ινδαρέ: Το κοινό νήμα της ιδεολογικής ενοποίησης των δυνάμεων που στηρίζουν το καθεστώς Μητσοτάκη. Η στρατηγική αυτή όμως εκπυρσοκρότησε. Προκάλεσε την κοινωνία, τη νεολαία της κρίσης και του εγκλεισμού, κινητοποίησε τα δημοκρατικά αντανακλαστικά των πολιτών. Και τώρα ο κος Μητσοτάκης ψάχνει να χρεώσει στο ΣΥΡΙΖΑ τις συνέπειες του δικού του εμπρησμού. Δεν πείθει όμως κανέναν. Ούτε καν το κοινό του. Αυτό που η συντριπτική πλειοψηφία συνειδητοποιεί είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι επικίνδυνος και για τη δημοκρατία και για την κοινωνική συνοχή.
 Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να γίνονται διαδηλώσεις εν μέσω μιας τόσο δύσκολης υγειονομικής κατάστασης;
Σας είπα ότι πραγματικός οργανωτής των κινητοποιήσεων και των διαδηλώσεων είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η πολιτική του. Αφήνει το ΕΣΥ στην τύχη του, η πανδημία θερίζει, συνάνθρωποι μας πεθαίνουν αβοήθητοι, η οικονομία καταρρέει, η αστυνομία δέρνει και η κυβέρνηση περνάει νομοσχέδια κατεδάφισης δικαιωμάτων, διάλυσης της δημόσιας εκπαίδευσης, μείωσης των μισθών, ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας. Δεν είναι επόμενο ότι η κοινωνία θα αντιδράσει; Ξέρετε στη δημοκρατία ο ρόλος των πολιτών δεν είναι να ψηφίζουν κάθε τέσσερα χρόνια αλλά να συμμετέχουν και να ελέγχουν την εξουσία. Μπορεί ο κύριος Μητσοτάκης να φαντασιώνεται ότι είναι αυτοκράτορας που κυβερνά ελέω θεού αλλά η δημοκρατία έχει άλλους κανόνες. Αν λοιπόν επιθυμεί πραγματικά την καταλλαγή τότε θα πρέπει να αναλάβει και τη σχετική πρωτοβουλία. Αλλά η εκτίμηση μου είναι ότι δεν τον αφορά, δεν τον ενδιαφέρει, δεν τον απασχολεί. Αυτό που ιεραρχεί ως πρώτιστο είναι την επικοινωνιακή διαχείριση της αποτυχίας του. Και έτσι καταφεύγει στην παραδοσιακή συνταγή της δεξιάς: προπαγάνδα και καταστολή, βία και κυνήγι μαγισσών. Όμως αυτή η επιλογή δε θα καταλήξει καλά για τον ίδιο. Ήδη έχει προκαλέσει την οργή της κοινωνίας, έχει οδηγήσει σε κοινωνικές διεργασίες και μετατοπίσεις και πυροδοτεί πολιτικές εξελίξεις. Ο πολιτικός χρόνος έχει πυκνώσει, η λαϊκή δυσαρέσκεια διογκώνεται και το κρίσιμο τώρα είναι να πάρει προοδευτικό, αριστερό πρόσημο. Να μετατραπεί σε ένα πλειοψηφικό αίτημα για την προοδευτική και αριστερή διακυβέρνηση. Αυτό είναι το εφικτό στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
 Με αφορμή ζητήματα που προκύπτουν από δηλώσεις στελεχών σας, ορισμένοι κάνουν λόγο για αδικαιολόγητη χαλαρότητα και επιπολαιότητα στη σχέση με τα ΜΜΕ. Πιστεύτε ότι υπάρχει τέτοιο ζήτημα;
Η χώρα μας αντιμετωπίζει μια σοβαρή κρίση δημοκρατίας, έχουμε εισέλθει σε μια σκοτεινή περίοδο θεσμικού εκφυλισμού και παρακμής. Αυτή η κρίση αφορά και την πλειοψηφία των συστημικών Μέσων Ενημέρωσης που λειτουργούν όχι απλώς ως μεγάφωνα της κυβέρνησης αλλά στην κυριολεξία ως οργανωτές του πολιτικού της λόγου. Πράγματι, μέσα στην πολιτική αντιπαράθεση θα υπάρχουν πάντα και δηλώσεις στελεχών ατυχείς, άστοχες ή παρερμηνεύσιμες. Νομίζω όμως ότι ο τρόπος που τα κυρίαρχα ΜΜΕ επιλέγουν να εστιάσουν σε μια αστοχία ενός στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ είναι απολύτως δυσανάλογος. Μπορούν να θάψουν το ταξίδι στην Ικαρία, τα βαφτίσια του Άδωνη Γεωργιάδη, την ποδηλατάδα στην Πάρνηθα, την κατάρρευση του ΕΣΥ, τα βασανιστήρια στη ΓΑΔΑ αλλά παθαίνουν ηθικό πανικό από μια άστοχη δήλωση και τη μετατρέπουν σε κύριο θέμα της δημόσιας συζήτησης: Διαρκώς διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλο. Και νομίζουν ότι αυτό πιάνει; Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αντιμετωπίσει αυτές τις επιθέσεις από το 2012, είναι για μας μια καθημερινότητα, έχουμε μάθει να ζούμε με αυτό και στο τέλος της μέρας έχει αποδειχθεί ότι αυτή η τακτική σπανίως παράγει τα αποτελέσματα που επιθυμούν οι εμπνευστές της. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να λαμβάνουμε υπόψη και αυτή την ειδική συνθήκη που έχει διαμορφωθεί στα ΜΜΕ στη χώρα μας αλλά δε νομίζω ότι αυτό είναι το μείζον πολιτικό ζήτημα. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια πολύπλευρη κρίση και η κυβέρνηση έχει ανίκανη να το κάνει. Αυτό είναι το μείζον σήμερα και σε αυτό επιμένουμε.
 Ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την εκλογή των Νομαρχιακών του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιος είναι ο δικός σας απολογισμός από τη διαδικασία;
Πριν από μερικούς μήνες αποφασίσαμε συλλογικά, γνωρίζοντας τους περιορισμούς που θα προέκυπταν από το λοκντάουν να αναβάλλουμε το συνέδριο μας αλλά να προχωρήσουμε σε μια διαδικασία ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία από τα κάτω προς τα πάνω. Ξεκινώντας από τις νομαρχιακές επιτροπές και δημιουργώντας όρους ενοποίησης και ομογενοποίησης των οργανώσεων μας. Γνωρίζαμε ότι μεσούσης της πανδημίας θα ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα. Υπήρχαν μάλιστα αρκετοί που το θεώρησαν, καλοπροαίρετα, αδύνατο. Σήμερα μερικούς μήνες μετά έχουμε καταφέρει να συνεδριάσουν διαδικτυακά σχεδόν 800 οργανώσει μελών, να ολοκληρώσουμε, επίσης διαδικτυακά, 60 συνδιασκέψεις νομαρχιακών επιτροπών σε όλη την Ελλάδα με συμμετοχή πάνω από 10000 αντιπροσώπων και να εκλέξουμε τα νέα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, να διαβουλευτούμε, να κάνουμε τον πολιτικό μας απολογισμό και να θέσουμε το κόμμα σε θέση μάχης για τις μάχες που έρχονται. Αντιμετωπίσαμε βεβαίως προβλήματα όμως το πρόσημο είναι θετικό. Έχουμε πραγματοποιήσει ένα οργανωτικό άλμα αλλά κυρίως ένα ψηφιακό άλμα. Είμαστε το μοναδικό κόμμα στην Ελλάδα και από τα ελάχιστα στην Ευρώπη που μπορούμε να κινητοποιήσουμε και να συνεδριάσουμε το σύνολο των οργανώσεών μας διαδικτυακά, να οργανώσουμε μεγάλα γεγονότα με συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων και αυτό είναι πιστεύω μια αναντικατάστατη παρακαταθήκη για το παρόν και το μέλλον του κόμματος. Μια μεγάλη δημοκρατική κατάκτηση για όλους και όλες μας αλλά και μια αναγκαιότητα για να δώσουμε με αποτελεσματικότητα τη μεγάλη μάχη που έρχεται απέναντι στη ΝΔ και το καθεστώς Μητσοτάκη.
Το αστυνομικό κράτος ως ιδεολογικό εργαλείο

Μια παραδοσιακή τάση της αριστερής θεωρίας είναι να αναλύει την κοινωνία με μια αναφορά στο ζεύγμα καταστολή – ιδεολογία. Όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος. Μετά τον Αλτουσέρ, και ιδιαίτερα τον Πουλαντζά και τον Φουκώ, με διαφορετικούς διαβαθμούς, το ζεύγμα αυτό αποδείχτηκε ελάχιστα ικανοποιητικό όχι μόνο στη θεωρητική του θεμελίωση αλλά και στην εξηγητική του δύναμη. Και εκτιμώ ότι ούτε σήμερα, πολύ περισσότερο, αρκεί για να εξηγήσει την πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ούτε βεβαίως για να παράξει μια θετική στρατηγική διεξόδου.

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία, ειδικά μετά τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης, για την επιλογή της καταστολής ως του μοναδικού εργαλείου που έχει απομείνει στην κυβέρνηση μετά την αποτυχία της στη διαχείριση της πανδημίας και την αποτυχία της στην οικονομική κρίση. Δεν είμαι όμως σίγουρος ότι τα πράγματα έχουν ακριβώς έτσι. Η στρατηγική Μητσοτάκη δεν είναι απλώς μια στρατηγική καταστολής και οικοδόμησης αστυνομικού κράτους για να περιοριστεί η κοινωνική δυναμική των κινημάτων ή των αντιστάσεων. Υπάρχει ένα στοιχείο που τη διαφοροποιεί, από την αντιδραστική με την κυριολεκτική σημασία του όρου, καταστολή του μετεμφυλιακού κράτους ή την καταστολή της περιόδου του 2010-2014. Και το στοιχείο που τη διαφοροποιεί είναι ότι εγκαινιάστηκε ήδη από τον Ιούλιο του 2019 σε μια περίοδο ύφεσης των κοινωνικών αγώνων και των κινημάτων. Εγκαινιάστηκε και υιοθετήθηκε σε μια περίοδο όπου δεν ήταν απολύτως ορατό το αντικείμενο της. Και ισχυρίζομαι ότι η ιδεολογική λειτουργία αυτής της στρατηγικής ήταν πολύ πιο ισχυρή από την αμιγώς κατασταλτική. Υπήρξε στην πραγματικότητα το ενοποιητικό αφήγημα του λαού της δεξιάς και του ακραίου κέντρου που ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποίησε για να ανέλθει στην εξουσία και να οικοδομήσει την πολιτική του ηγεμονία.

Με λίγα λόγια η επένδυση στη βία και τον κοινωνικό διχασμό δεν επιλέχθηκε ως μορφή αντίδρασης, ως απάντηση σε μια κοινωνική ένταση και κινητικότητα αλλά είχε μια θετική – παραγωγική λειτουργία: ενοποίησε ιδεολογικά τον λαό της Δεξιάς και του ακραίου κέντρου και υπήρξε ένας από τους βασικούς πυλώνες για την οικοδόμηση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου – για λόγους και με τρόπους που δεν είναι της παρούσης. Η στρατηγική αυτή για κάποιο χρονικό διάστημα φάνηκε ότι παράγει πράγματι τα αποτελέσματα για τα οποία εκπονήθηκε. Φάνηκε να κερδίζει σε ένα κοινωνικό σώμα εξουθενωμένο, κατακερματισμένο και φοβισμένο από την περίοδο της δεκαετούς οικονομικής κρίσης.

Σε συνθήκη όμως εγκλεισμού, περιορισμού των ελευθεριών η άνωθεν εντολή για μηδενική ανοχή φαίνεται ότι γυρνάει μπούμερανγκ στους εμπνευστές της. Ο τελευταίος μήνας είναι ενδεικτικός, ενώ τα περιστατικά της Νέας Σμύρνης μπορούν να αποδειχτούν θρυαλλίδα κοινωνικών μετατοπίσεων και πολιτικών εξελίξεων. Η επένδυση στην κρατική βία ξέφυγε, ακούμπησε το μαλακό υπογάστριο της ελληνικής κοινωνίας, κινητοποίησε τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της νεολαίας της κρίσης και της νεολαίας του εγκλεισμού αλλά και ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων. Ξεπέρασε ένα ορισμένο όριο αντοχής και ανοχής. Και τούτο αυτή τη στιγμή δημιουργεί μια τεράστια ευκαιρία για της δυνάμεις υπεράσπισης της δημοκρατίας. Ένα νέο ετερόκλητο πολιτικό κοινωνικό υποκείμενο γεννιέται που πλέον αναγνωρίζει ότι η μάχη κατά της κυβέρνησης είναι και μάχη για την υπεράσπιση της δημοκρατίας. Και σε αυτή τη μάχη ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία δεν μπορεί παρά να είναι πρωταγωνιστής.

https://www.epohi.gr/article/38372/dhmokratikh-egrhgorsh-enantia-sthn-politikh-ths-entashs

 

 

𝝥𝞀𝝾𝝾𝝳𝝴𝞄𝞃𝝸𝝹ή 𝝳𝝸𝝰𝝹𝞄𝝱έ𝞀𝝼𝝶𝞂𝝶: 𝝘𝝸𝝰 έ𝝼𝝰 𝝼έ𝝾 𝝰ί𝞂𝝷𝝶𝝻𝝰 𝞃𝝾𝞄 𝞂𝞄𝝼𝝰𝝼ή𝝹𝝴𝝸𝝼

Άρθρο στο θέμα της Εφημερίδας των Συντακτών : Προοδευτική Διακυβέρνηση

Είναι πλέον κοινός πολιτικός τόπος ακόμα και μεταξύ των ισχυρών φίλων και υποστηρικτών του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι η κυβέρνηση έχει εισέλθει σε έναν μάλλον αναντίστρεπτο κύκλο φθοράς. Η αποτυχία στην αντιμετώπιση της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης που τη συνοδεύει είναι πλέον ολοκληρωτική και στρατηγικού χαρακτήρα. Δεν είναι απλώς αποτυχία διαχείρισης που σχετίζεται κυρίως με την τεχνοκρατική ανεπάρκεια ή την ανικανότητα των επιτελών του Μαξίμου και των Υπουργών αλλά είναι αποτυχία ενός μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, ενός μοντέλου βαθιά ταξικού, ιδεοληπτικού και εμμονικού. Την ώρα που η πανδημία ανέδειξε τα αδιέξοδα ακριβώς του νεοφιλελευθερισμού και ενώ σε άλλες χώρες της Ευρώπης κερδίζει έδαφος έστω πρόσκαιρα η ιδέα ότι η ενίσχυση των δημόσιων συστημάτων υγείας αποτελεί το κλειδί για την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης και την ώρα που στο πεδίο της οικονομίας εφαρμόζεται ένας ιδιότυπος κεϋνσιανισμός της κρίσης, η κυβέρνηση και ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραμένουν προσκολλημένοι εμμονικά σε έναν παρωχημένο και σκληρό νεοφιλελευθερισμό επαρχιωτικού τύπου. Συντριβή της εργασίας μέσω της ελαστικοποίησης και της μείωσης μισθών, εκκαθάριση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ώστε να επιτευχθούν όροι συγκεντροποίησης κεφαλαίου, ιδιωτικοποιήσεις και ενίσχυση μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων χωρίς εξασφαλίσεις προς όφελος του δημοσίου συνθέτουν ακριβώς την εικόνα αυτού του παρωχημένου μοντέλου που βρήκε την πιο καθαρή έκφραση του στην έκθεση Πισσαρίδη την οποία οικειοποιήθηκε στο σύνολο της η κυβέρνηση. Τα αποτελέσματα αυτών των επιλογών είναι ήδη ορατά. Το μεγαλύτερης διάρκειας και ίσως πιο αποτυχημένο lockdown της Ευρώπης, η 2η μεγαλύτερη μείωση εισοδημάτων μισθωτών και μια ύφεση της τάξης του 11% δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που απειλεί μαζί με την ανθρωπιστική καταστροφή να μετατρέψει την κρίση του Covid σε μια νέα σαρωτική κρίση χρέους για την Ελλάδα.
 
Μέσα σε αυτή τη συνθήκη και ενώ το ζήτημα της δημοκρατίας τίθεται πλέον με νέους όρους σε ολόκληρο τον κόσμο λόγω των ειδικών περιστάσεων εξαίρεσης που δημιουργούν τα μέτρα περιορισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας η κυβέρνηση επιλέγει έναν εξαιρετικά επικίνδυνο δρόμο που άνοιξε ήδη από την περίοδο της Συμφωνίας των Πρεσπών: επενδύει σε υπερσυντηρητικές, ακροδεξιές ιδεολογίες και πρακτικές, που διεμβολίζουν τμήματα των λαϊκών στρωμάτων – για λόγους που δεν είναι της παρούσης να εξετάσουμε – τότε για να δημιουργήσει πλειοψηφικό ρεύμα, σήμερα για να εξακολουθήσει να έχει προσβάσεις σε αυτά και να μην καταρρεύσει υπό το βάρος της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης. Η έξαρση της κρατικής βίας και οι ρυθμίσεις πειθάρχησης που υιοθετούνται σήμερα από την κυβέρνηση δεν αποτελούν λοιπόν απλώς ή κυρίως τις προπαρασκευαστικές ενέργειες μιας στρατιωτικού τύπου αντιπαράθεσης και ενός κρεσέντου καταστολής έναντι των λαϊκών στρωμάτων των οποίων (υποτίθεται ότι) η εξέγερση επίκειται λόγω των σκληρών οικονομικών συνθηκών όπως θέλει να φαντάζεται ή να φαντασιώνεται μια κάποια αριστερά. Αποτελούν στοιχεία μιας πολύ πιο σύνθετης και εκλεπτυσμένης στρατηγικής ηγεμονίας που αξιοποιεί το φόβο, την ανασφάλεια, την απελπισία και το πληγωμένο αίσθημα αξιοπρέπειας τμημάτων των λαϊκών στρωμάτων με τρόπους αντίστοιχους – αλλά όχι βέβαια συγκρίσιμους – με αυτούς των φασιστικών κομμάτων την περίοδο του μεσοπολέμου. Πρόκειται εδώ για την κατεξοχήν στρατηγική κατασκευής του εσωτερικού εχθρού μέσω της οποίας διατηρείται ή επιχειρείται να διατηρηθεί το αίσθημα του συνανήκειν, το αίσθημα ενός κοινού σκοπού μιας συντετριμμένης από την κρίση πλειοψηφίας.
 
Και είναι ακριβώς σε αυτό σημείο που αναδεικνύεται η επιτακτική ανάγκη, το επείγον της συγκρότησης ενός νέου αισθήματος του συνανήκειν που θα δημιουργήσει μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία. Ένα αίσθημα του συνανήκειν που δεν θα οικοδομείται γύρω από υποσχέσεις, λες και η μάχη για τον κοινωνικό μετασχηματισμό είναι κάποιου είδους συνυποσχετικό – τη σχετική κριτική, σε άλλο συγκείμενο, έχει κάνει, εξάλλου, ο Αλτουσέρ στο Ρουσσώ – αλλά γύρω από κοινούς στόχους που καθορίζονται από την κοινότητα των συμφερόντων των λαϊκών τάξεων. Πράγματα απλά αλλά και αναγκαία: ενίσχυση του συστήματος υγείας, στήριξη των μισθών, διαγραφή του ιδιωτικού χρέους, αξιοποίηση – πάντα επισφαλής – των ρωγμών εντός της ευρωπαϊκής ένωσης για την ανατροπή της ευρωζωνικής αρχιτεκτονικής και του Συμφώνου Σταθερότητας, διαφάνεια και καταπολέμηση της διαφθοράς, ενίσχυση των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών με την έμπρακτη αμφισβήτηση των διακυβερνητικών πρακτικών της κοινωνίας της πειθαρχίας, και, βεβαίως, μια πολιτική ηθική της κοινής προσπάθειας και όχι του διαχωρισμού μεταξύ ελίτ και πληβείων που καλλιεργεί ο λουδοβικισμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Είναι ακριβώς αυτοί οι πολιτικοί στόχοι, και όχι υποσχέσεις, οι οποίοι συγκροτούν τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή για την προοδευτική διακυβέρνηση. Και εκεί, στο ρυθμό της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση Μητσοτάκη μπορούν και πρέπει να οικοδομηθούν οι σχέσεις εμπιστοσύνης, συνέργειας και συμπόρευσης των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που τους συμμερίζονται.
Άρθρο στην εφημερίδα 𝚻𝚶 𝚷𝚨𝚸𝚶𝚴: “Ο αγώνας κατά της κυβέρνησης είναι αγώνας υπέρ της δημοκρατίας”
𝚷ρέπει πλέον να το πούμε χωρίς περιστροφές. Η ελληνική δημοκρατία έχει εισέλθει σε μια σκοτεινή περίοδο θεσμικού εκφυλισμού και ιδιότυπης αντιδημοκρατικής εκτροπής με ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Δεν πρόκειται εδώ απλώς για τη γνωστή μεταδημοκρατική συνθήκη που έχει επικρατήσει σε πολλά κράτη του ύστερου καπιταλισμού, όπου η δημοκρατική διαμάχη και αντιπαράθεση έχει αντικατασταθεί από την ιδεολογία του τεχνοκρατισμού. Σύμφωνα με αυτή τα ζητήματα που θεωρούνταν παραδοσιακά πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης όπως πχ η οργάνωση της παραγωγής, η λειτουργία των Τραπεζών, το ύψος των μισθών, η εργατική νομοθεσία, το μοντέλο οργάνωσης των κοινωνικών υπηρεσιών, η φορολογία παρουσιάζονται από τους τεχνοκράτες – τεχνολαϊκιστές ως απλώς τεχνικά και ουδέτερα ζητήματα που έχουν μόνο μία ορθή απάντηση για όλους. Απάντηση η οποία όλως τυχαίως είναι πάντοτε η απάντηση του νεοφιλελευθερισμού, η απάντηση των κυρίαρχων τάξεων. Μέσα από αυτό το πρίσμα, την ιδεολογία της μη ιδεολογίας, η πολιτική αποστερείται της ουσίας της και μετατρέπεται σε αντιπαράθεση διαχείρισης. Μεταδημοκρατία, τεχνοκρατισμός, τεχνολαϊκισμός είναι πράγματι προβλήματα του καιρού μας. Και μάλιστα τεράστια καθώς αποτελούν τη μορφή έκφρασης της ιδεολογικής κυριαρχίας του αστικού συνασπισμού εξουσίας στις περισσότερες δυτικές χώρες.
𝚱αι ενώ αυτά τα προβλήματα είναι και δικά μας προβλήματα, εδώ στην Ελλάδα, δεν είναι δυστυχώς τα μόνα. Ισχυρίζομαι ότι η διακυβέρνηση Μητσοτάκη σηματοδοτεί μια ποιοτική τομή, το πέρασμα σε μια άλλη ιδεολογική και πολιτική συγκυρία όπου πλέον δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε απλώς τη μεταδημοκρατική συνθήκη, αλλά πολύ περισσότερο ένα καθεστώς που επιτίθεται σε θεσμούς, αρχές και αξίες που αν και δεν μένουν άθικτες δεν αμφισβητούνται ευθέως στα μεταδημοκρατικά καθεστώτα τα οποία, συνήθως, φροντίζουν να τηρούν τουλάχιστον τα κοινοβουλευτικά προσχήματα. Μιλώ για ένα καθεστώς, το μητσοτακικό καθεστώς που επενδύει ευθέως στην κρατική βία όχι ως αναγκαστικό κατασταλτικό μέσο τελευταίας καταφυγής για την αντιμετώπιση του εγκλήματος σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία αλλά ως ιδεολογικό μέσο που εγγυάται την πρόσβαση σε υπερσυντηρητικά στρώματα τα οποία αποτέλεσαν κρίσιμο μέγεθος για την επιστροφή της ΝΔ στη διακυβέρνηση της χώρας τον Ιούλιο του 2019. Η καταστολή και η κρατική βία δεν παρουσιάζεται έτσι ως αναγκαστικό κακό αλλά ως πρακτική για την οποία τα στελέχη της ΝΔ έχουν δικαίωμα και υποχρέωση να επιχαίρουν και να πανηγυρίζουν κραυγάζοντας εντός και εκτός βουλής: «Επιτέλους, Επιτέλους». Και είναι ακριβώς αυτή η μετατόπιση στην αντιμετώπιση της κρατικής βίας που σηματοδοτεί μεταξύ άλλων το πέρασμα σε μια νέα επικίνδυνη ιδεολογική συγκυρία.
𝚨υτή όμως είναι μόνο μια από τις στιγμές της οικοδόμησης του νέου αστυνομικοδικαστικού κράτους. Δυστυχώς, υπάρχουν και άλλες. Αυτά που συντελέστηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στη βουλή είναι εξόχως χαρακτηριστικά. Η επιλογή της ΝΔ να δώσει άδεια για την άσκηση ποινικής δίωξης κατά της βουλεύτριας του Μέρα 25, Αγγελικής Αδαμοπούλου, επειδή εξέφρασε τη γνώμη, απολύτως εμπεριστατωμένη δε, ότι στην αστυνομία υπάρχουν θύλακες οι οποίοι λειτουργούν προβοκατόρικα κατά τη διάρκεια λαϊκών κινητοποιήσεων δεν ήταν καθόλου τυχαία. Όπως καθόλου τυχαία δεν ήταν η επιλογή να δοθεί άδεια και για την άσκηση ποινικής δίωξης κατά του Παύλου Πολάκη μετά τη δεύτερη και καταχρηστική έγκληση του εκδότη των Παραπολιτικών Γιάννη Κουρτάκη. Αφού λοιπόν οι βουλευτές και Υπουργοί της ΝΔ ζήτησαν δημοσίως συγγνώμη από τον εκδότη για το προηγούμενο ατόπημά τους, να μην υπερψηφίσουν την άρση ασυλίας Πολάκη πριν μερικούς μήνες για την ίδια υπόθεση και για τις ίδιες καταγγελίες μεθόδευσαν νέα ψηφοφορία για να διορθώσουν την ψήφο τους.Με αυτό τον τρόπο η Βουλή όχι μόνο μετατράπηκε σε παρακολούθημα επιχειρηματικών και εκδοτικών συμφερόντων αλλά μπήκε σε λειτουργία και ένα σχέδιο φίμωσης και τρομοκράτησης των βουλευτών ώστε να μην εκφράζουν απόψεις, γνώμες, θέσεις και να μην αναδεικνύουν κοινωνικά και πολιτικά μέτωπα που ενοχλούν την κυβέρνηση ή δημιουργούν προβλήματα σε εκδοτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα εγκαινιάζοντας έτσι νέα ήθη για τον κοινοβουλευτικό βίο.
𝚯α μπορούσα να συνεχίσω τον κατάλογο των κυβερνητικών πρακτικών που συνιστούν κίνδυνο για την ίδια τη δημοκρατία αναφέροντας τη λίστα Πέτσα, τις παραιτήσεις δημοσιογράφων μετά από ασφυκτικές πιέσεις του Μαξίμου, τα περιστατικά λογοκρισίας σε μεγάλα συγκροτήματα τύπου, τη βιομηχανία απευθείας αναθέσεων, τις προγραφές δημοσίων υπαλλήλων, την καθημερινή πλέον παραβίαση συνταγματικών δικαιωμάτων με πρόσχημα την πανδημία, τις συλλήψεις των τριών πολιτών μπροστά από το Μέγαρο Μαξίμου πριν μερικές μέρες επειδή τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν συμβολικά και τηρώντας όλα τα υγειονομικά μέτρα για την αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης αλλά και των εννέα φεμινιστριών την παγκόσμια μέρα κατά της βίας εναντίον γυναικών, την εκκίνηση διαδικασίας προκαταρκτικής εξέτασης κατά των επικεφαλής των κομμάτων της Αριστεράς για τις εκδηλώσεις τιμής την ημέρα του Πολυτεχνείου, τις αγριότητες της αστυνομίας στις 6 Δεκέμβρη και πόσα άλλα.
𝚴ομίζω όμως ότι αρκεί και το συμπέρασμα είναι σαφές. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ηγείται πλέον ενός συνασπισμού πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που έχουν συγκροτήσει ένα υβρίδιο νεοφιλελευθερισμού, ακραίου κέντρου και άκρας δεξιάς. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αποτελεί ακριβώς το σημείο διαρραφής, το άδειο πρόσωπο επικοινωνιακά σμιλεμένο στο οποίο μπορεί να προβάλλονται οι συγκλίνουσες επιδιώξεις αυτού ακριβώς του μπλοκ δυνάμεων. Έναν Λουδοβίκο του 21ου αιώνα που ενδιαφέρεται απλώς και μόνο για την αναπαραγωγή της εξουσίας του. Και το πρόβλημα εδώ είναι ότι όσο οι πολιτικές του θα παράγουν αδιέξοδα τόσο θα σκληραίνει την στάση του καθεστώτος που έχει οικοδομήσει. Γι’ αυτό και η δημιουργία ενός μαζικού λαϊκού ρεύματος για την ανατροπή του είναι πλέον ζήτημα (και) δημοκρατίας.
Άρθρο στην εφημερίδα Thessnews

«Ακροδεξιά υστερία και οργή των ελίτ»

Η μετατόπιση της σημερινής ηγεσίας της ΝΔ προς την ακροδεξιά είναι μια εδώ και καιρό συντελούμενη διαδικασία η οποία σχετίζεται με την εξάρτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από την ακροδεξιά ομάδα των Σαμαρά – Βορίδη – Γεωργιάδη. 

Η ΝΔ μεταλλάσσεται υπό αυτή την ιδιαίτερη συνθήκη σε ένα κόμμα – υβρίδιο που έχει προκύψει από τη διασταύρωση της πιο σκληρής νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας με την ακροδεξιά ιδεολογία και τον εθνικισμό. 

Αυτή η εξέλιξη φυσικά δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο καθώς παρατηρείται μια συντελούμενη ή ήδη συντελεσμένη πολιτική μετάλλαξη της δεξιάς σε αρκετούς κοινωνικούς σχηματισμούς με κύρια παραδείγματα την Αυστρία, την Ουγγαρία, την  Βραζιλία, όπου και εκεί βλέπουμε τις ακροδεξιές ιδεολογικές σταθερές να παντρεύονται με τα πιο σκληρά νεοφιλελεύθερα προγράμματα κοινωνικής ισοπέδωσης. 

Οι λόγοι αυτής της διασταύρωσης και του γεγονότος ότι οι εκ πρώτης όψεως ασύμβατες αυτές πολιτικές παραδόσεις και ιδεολογίες αποδεικνύονται στην πράξη απολύτως ταιριαστές και αλληλοσυμπληρούμενες σχετίζεται μάλλον με τον ρόλο που παίζει η έννοια της ισχύος και της ιεραρχίας στο εσωτερικό τους αλλά αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. 

Το βέβαιον είναι ότι η μετάλλαξη αυτή της Νέας Δημοκρατίας έχει παράξει συγκεκριμένα και ορατά πλέον αποτελέσματα στην πολιτική της γραμμή με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη στάση της στη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και με την περιθωριοποίηση στελεχών της πάλαι ποτέ ηγεμονικής, μετριοπαθούς κεντροδεξιάς και φιλελεύθερης πτέρυγας της ΝΔ.

Την ίδια στιγμή όμως φαίνεται ότι και η ποιότητα του πολιτικού της λόγου έχει υποστεί μια πρωτοφανή υποβάθμιση με τη διαμόρφωση μιας ρητορικής που βρίθει από οργισμένες αντιδράσεις στα όρια του παροξυσμού, από  χαρακτηρισμούς, απειλές, ύβρεις και προσβολές ενώ την ίδια στιγμή υποδέχεται ευχαρίστως θεωρίες συνωμοσίας, παραδοξολογίες και παραπολιτικά σενάρια ως κεντρικά της στοιχεία. 

Ο νέος αυτός πολιτικός λόγος και το ύφος με το οποίο διατυπώνεται, παρά το γεγονός ότι αξιώνουν τη λαϊκότητα, δεν έχουν κανένα τέτοιο στοιχείο. Δεν εκφράζουν μια αυθεντική λαϊκή οργή ούτε συμπυκνώνουν κάποιο πάνδημο αίτημα πολιτικής ανατροπής. 

Αντίθετα, αποτελούν κατασκευάσματα του επικοινωνιακού εργαστηρίου που παράγει κακόγουστα και κακόηχα συνθήματα με μια επίφαση λαϊκότητας τα οποία τελικά δεν αποτυπώνουν τίποτα άλλο παρά τον νέο πολιτικό χαρακτήρα της Νέας Δημοκρατίας ως συμμαχίας της πολιτικής ελίτ με τμήματα του ακροδεξιού πολιτικού προσωπικού. 

Από τη μια μεριά οι ασυνάρτητες καταγγελίες, η διάδοση ψευδών ειδήσεων, τα σενάρια συνωμοσίας που βασίζονται σε απίθανους συνειρμούς επί πραγματικών γεγονότων χωρίς τεκμηρίωση, η αναπαράσταση του ελληνικού έθνους ως ταυτόχρονα περιούσιου αλλά και διωκόμενου από το εσωτερικό (προδότες – εθνομηδενιστές ) αλλά και από το εξωτερικό (μεγάλες δυνάμεις που επιβουλεύονται την Ελλάδα) είναι κεντρικά χαρακτηριστικά του ακροδεξιού λόγου που έχει υιοθετήσει πλέον στο σύνολό τους η Νέα Δημοκρατία. 

Από την άλλη μεριά οι ύβρεις και οι χαρακτηρισμοί, τα ξεσπάσματα οργής εναντίον κυβερνητικών στελεχών, βουλευτών αλλά και κοινοβουλευτικών θεσμών αλλά και μια διαρκής προσπάθεια υποτίμησης της Αριστεράς αποτελούν σύμπτωμα του ιδιοκτησιακού συνδρόμου της «νέας Νέας Δημοκρατίας». 

Διότι αυτή η εξεζητημένη έκφραση οργής με καφενειακό λεξιλόγιο που πολλές φορές αφήνει άναυδο το ακροατήριο και προκαλεί πραγματική θλίψη για την κατάντια του πολιτικού λόγου του Προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πολλών στελεχών της (μόνο σε μια παρέμβαση προ ολίγων ημερών ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για εύκαμπτους βουλευτές και γυρολόγους, για ενοικίαση πρόθυμων κομπάρσων, χαρακτήρισε τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου κομματικό υπάλληλο, ενώ μίλησε για πλειοψηφίες ευκαιρίας σε τιμές ευκαιρίας ) δεν είναι τίποτα άλλο παρά η έκφραση της οργής της ελίτ διότι κάποιος, στην προκειμένη περίπτωση η Αριστερά, αμφισβήτησε την κυριότητά της επί των κρατικών θεσμών και άρχισε να ξηλώνει το δίκτυο εξουσίας που οικοδομήθηκε επί δεκαετίες στη χώρα. 

Η τάση αυτή, που μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ήδη από το 2015, σήμερα φαίνεται να είναι η κυρίαρχη. Δείγματα αυτής της διολίσθησης υπήρχαν αλλά τα πράγματα πλέον έχουν ξεφύγει από κάθε όριο. Κάθε παρέμβαση των στελεχών της ΝΔ αλλά και αρκετών από τους αντιπολιτευόμενους δημοσιογράφους που λειτουργούν ως ηχεία αυτής της πολιτικής κακοφωνίας είναι χειρότερη από την προηγούμενη. 

Και νομίζω ότι η απάντηση στο ερώτημα για ποιο λόγο παρατηρείται αυτή η όξυνση σήμερα είναι κάτι περισσότερο από προφανής. Σχετίζεται φυσικά με το γεγονός ότι η ΝΔ έχει υποστεί αλλεπάλληλες πολιτικές και κοινοβουλευτικές ήττες. Από την κατάρρευση του αφηγήματος περί 4ου Μνημονίου, μέχρι τη διάψευση των προσδοκιών για πρόκληση πολιτικών εξελίξεων με αφορμή τη Συμφωνία των Πρεσπών και από την αύξηση του κατώτατου μισθού μέχρι την επιτυχημένη έξοδο στις αγορές, η ΝΔ έχει ηττηθεί σε όλα τα πεδία. 

Και πλέον φαίνεται να κατανοεί όσο και αν θέλει να το απωθεί ότι μια νέα ήττα της στις ερχόμενες εκλογές είναι ένα εξαιρετικά πιθανό – αν όχι το πιθανότερο -σενάριο. Και ως γνωστόν το σύμπτωμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά η επιστροφή του απωθημένου. 

«Αριστερά και Δεξιά: Δύο ανταγωνιστικά πολιτικά σχέδια»

Η επιβολή των μνημονίων και η ακραία πολιτική λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης που αποτέλεσαν τους κύριους -αν όχι τους μόνους- άξονες της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα επέφεραν κατακλυσμιαίες αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς και στη διαμόρφωση του πολιτικού τοπίου στη χώρα. 

Η περίοδος τομής είναι χωρίς αμφιβολία αυτή μεταξύ του καλοκαιριού του 2011 και των δίδυμων εθνικών εκλογών του 2012, όταν κάτω από την πίεση ακραίων πολιτικών δημοσιονομικής προσαρμογής, μείωσης μισθών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και σωρευτικής ύφεσης άνω του 12% το πολιτικό σύστημα, όπως το γνωρίζαμε τουλάχιστον από το 1981 και μετά, κατέρρευσε. 

Η λαϊκή δυσαρέσκεια οδήγησε σε μαζικές πολιτικές επανατοποθετήσεις, στην ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση καθώς και στη δημιουργία νέων πολιτικών φορέων χωρίς σαφείς ιδεολογικές αναφορές αλλά και χωρίς επαρκή κοινωνική γείωση. 

Επρόκειτο για το ζενίθ της κρίσης αντιπροσώπευσης που σοβούσε στο ελληνικό πολιτικό σύστημα από τα τέλη της δεκαετίας του 2000 αλλά όχι για πλήρη πολιτική ρευστοποίηση, καθώς διαμορφώθηκε ένας πολιτικός χάρτης που θα κυριαρχούσε χωρίς μεγάλες διαφοροποιήσεις για τα επόμενα έξι χρόνια στην πολιτική ζωή της χώρας. 

Η συνθήκη αυτή δημιούργησε εκ πρώτης όψεως παράδοξες πολιτικές συναντήσεις, συμμαχίες και κοινές πορείες φορέων και κομμάτων που ανήκαν σε εντελώς διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές παραδόσεις. Διαμορφώθηκαν στην  πραγματικότητα δύο μπλοκ δυνάμεων που ήταν σαφώς υπερπροσδιορισμένα από την αντίθεση μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Και τούτο διότι η αντίθεση αυτή κυριαρχούσε έναντι άλλων πιο πυρηνικών αντιθέσεων που σε τελευταία ανάλυση είναι καθοριστικές για τις μακροπρόθεσμες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, όπως η αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας ή Δεξιάς – Αριστεράς. 

Από τη μια μεριά το μπλοκ του παραδοσιακού συστήματος εξουσίας που συνασπίστηκε σε μια προσπάθεια να αποσοβηθεί ο κίνδυνος της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ένα κόμμα του κράτους και της συνέχειάς του που εξέφρασε τις κατεστημένες οικονομικές, θεσμικές και παραθεσμικές εξουσίες, υπερασπίστηκε στον πυρήνα τους τις πολιτικές των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων και στόχευσε στην απρόσκοπτη αναπαραγωγή της κατάστασης πραγμάτων ώστε να μην τεθούν σε διακινδύνευση τα συμφέροντα της οικονομικής ελίτ και της πολιτικής ολιγαρχίας. 

Από την άλλη μεριά συγκροτήθηκε ένα σαφώς ετερόκλητο και αντιφατικό αλλά πολιτικά και κοινωνικά ισχυρό μπλοκ δυνάμεων με την ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ που έθεσε στο επίκεντρο τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας, την ανάγκη για πολιτικές αναδιανομής εισοδήματος υπέρ των εργαζόμενων τάξεων αλλά και το κοινωνικό αίτημα για εμβάθυνση της δημοκρατίας και απόδοση δικαιοσύνης. Ήταν ακριβώς η ριζοσπαστικότητα αυτού του πολιτικού συνασπισμού και κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ που απέτρεψε την άνοδο της ακροδεξιάς και του φασισμού, παρά το γεγονός ότι η ρητορική και το ξενοφοβικό αφήγημα της Χρυσής Αυγής κέρδισαν αναμφισβήτητα έδαφος. 

Από την περίοδο εκείνη μέχρι σήμερα έχουν μεσολαβήσει πολλά: 

-Η διαπραγμάτευση του 2015 και ο δύσκολος συμβιβασμός του Ιουλίου κάτω από την ασφυκτική πίεση που ασκήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση από τις πολιτικές χρηματοπιστωτικής ασφυξίας 

-Η εφαρμογή του τρίτου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής – σαφώς ηπιότερου από τα δύο προηγούμενα αλλά σε κάθε περίπτωση επιβαρυντικού για τις υποτελείς τάξεις παρά τις προσπάθειες δικαιότερης κατανομής των βαρών με δεδομένο ότι είχαν ήδη σωρευτεί δυσανάλογες επιβαρύνσεις από την πρώτη και τη δεύτερη μνημονιακή περίοδο

-Οι προσπάθειες για την άσκηση πολιτικών οικοδόμησης θεσμών κοινωνικού κράτους και ενίσχυσης των εργαζομένων παρά τους περιορισμούς (ανθρωπιστική κρίση, κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, καθολική κατοχύρωση του δικαιώματος πρόσβασης στην υγεία, επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, καταπολέμηση της μαύρης και υποδηλωμένης εργασίας κ.ά.)

-Και τελικά η έξοδος από την μνημονιακή επιτροπεία τον Αύγουστο του 2018 που επαναφέρει την Ελλάδα σε μια κατάσταση σχετικής κανονικότητας καθώς πλέον παύει να λειτουργεί ο μνημονιακός μηχανισμός πειθάρχησης που εξαρτιόταν από την αδυναμία του ελληνικού δημοσίου να έχει πρόσβαση στις αγορές χρήματος. 

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν φυσικά ότι σταματά να λειτουργεί η τεχνολογία εξουσίας που αποτελεί την ειδοποιό διαφορά του σύγχρονου καπιταλισμού και η οποία σχετίζεται με τη δυνατότητα των αγορών να επιβάλλουν πολιτικές αυξομειώνοντας το ύψος των επιτοκίων δανεισμού μιας χώρας. Η τεχνολογία αυτή όμως δεν έχει την ίδια αποτελεσματικότητα με την αντίστοιχη μνημονιακή καθώς η ετυμηγορία των αγορών, όσων δηλαδή επενδύουν σε ελληνικά ομόλογα, διαμεσολαβείται και από άλλους παράγοντες εκτός από αυτόν που αφορά τις ασκούμενες πολιτικές. 

Αυτό που προκύπτει από τα παραπάνω είναι ότι με το πέρασμα σε αυτήν τη νέα φάση ελλείπουν πλέον οι λόγοι της πολιτικής διαμόρφωσης της περιόδου 2012-2018. Οι πολιτικές δυνάμεις αρχίζουν να πολώνονται στη βάση πιο παραδοσιακών διακυβευμάτων και διαχωριστικών γραμμών που πλέον δεν υπερπροσδιορίζονται από την αντίθεση μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Πολιτικές δυνάμεις που δημιουργήθηκαν στη βάση της πολιτικής αναταραχής της μνημονιακής περιόδου, χωρίς σαφείς κοινωνικές αναφορές και ιδεολογικό στίγμα, διαπερνώνται από φυγόκεντρες τάσεις προς τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Το δε πολιτικό γεγονός της συμφωνίας των Πρεσπών και οι αντιθέσεις που δημιούργησε – αντιθέσεις που διαπέρασαν οριζόντια όλα τα πολιτικά κόμματα εκτός του ΣΥΡΙΖΑ – φαίνεται ότι λειτούργησαν ως καταλύτης για την επιτάχυνση αυτής της αναπόφευκτης εξέλιξης. 

Σήμερα οι πολιτικοί συσχετισμοί αναδιαμορφώνονται επομένως ξανά. Όχι όμως στην κατεύθυνση της πολυδιάσπασης του 2012 αλλά στην κατεύθυνση της παγίωσης δύο μεγάλων πολιτικών πόλων, της Αριστεράς και της Δεξιάς, που αντιπαρατίθενται στη βάση δύο σαφώς ανταγωνιστικών σχεδίων. 

Και τα σχέδια αυτά δεν αφορούν πλέον τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης αλλά τους όρους εκπροσώπησης αντιπαρατιθέμενων κοινωνικών δυνάμεων στη μεταμνημονιακή περίοδο. Οι πολιτικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ αφορούν φυσικά την ενίσχυση του εισοδήματος και της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, την οικοδόμηση ενός νέου κοινωνικού κράτους και την αναδιανομή εισοδημάτων υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας όχι απλώς για λόγους κοινωνικής ευαισθησίας αλλά ταυτόχρονα και για λόγους οικονομικής αποτελεσματικότητας, καθώς μόνο αυτή η οικονομική στρατηγική δημιουργεί όρους βιώσιμης και ισχυρής ανάπτυξης.  

Οι αντίστοιχες της Νέας Δημοκρατίας αφορούν την υπεράσπιση της οικονομικής ολιγαρχίας και την παλινόρθωση του παραδοσιακού συστήματος εξουσίας με μια παραδοσιακή συνταγή: περαιτέρω εσωτερική υποτίμηση για να στηριχτεί δήθεν η επενδυτική δραστηριότητα που με τη σειρά της υποτίθεται ότι θα βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο για το σύνολο της κοινωνίας. Με μία πρόταση, η επιδίωξη της ΝΔ δεν είναι άλλη από την υποταγή των συμφερόντων των πολλών σε αυτά των λίγων. 

Και για άλλη μια φορά, όπως συμβαίνει πάντοτε στην πολιτική σύγκρουση, όλοι θα κληθούν να πάρουν θέση. 

Άρθρο στην εφημερίδα Νέα Σελίδα

Το τέλος του ημερολογιακού έτους έχει επικρατήσει να συνδέεται με τον αναστοχασμό και την αναδρομή σε όσα προηγήθηκαν αλλά και τις προβολές, τις σκέψεις και τους σχεδιασμούς όσων θα ακολουθήσουν.

 

Αν και σπανίως ο πολιτικός χρόνος συμπίπτει με τον συμβατικό χρόνο, έχει νόημα να σεβαστούμε αυτή την παράδοση καθώς δίνει την ευκαιρία ώστε προσωπικά και συλλογικά να αναλογιστούμε και να συστηματοποιήσουμε το παρελθόν αλλά και να οργανώσουμε το μέλλον. Πράγμα που δεν είναι πάντοτε εύκολο όταν κανείς παρασύρεται στο φρενήρη ρυθμό της καθημερινότητας και της πολιτικής αλλά και κοινωνικής αντιπαράθεσης.

 

Η αναφορά εξάλλου στο παρελθόν, η προσπάθεια να το σκεφτούμε και να το αφηγηθούμε, να το κατανοήσουμε και να το εξηγήσουμε δεν είναι μια απλή θεωρητική άσκηση. Είναι πράξη βαθειά πολιτική καθώς διαμορφώνει τους όρους διαχείρισης του μέλλοντος.

 

Δεν είναι καθόλου τυχαίο επομένως ότι σε μεγάλο βαθμό και η τρέχουσα πολιτική αντιπαράθεση αφορά όχι μόνο στο μέλλον αλλά και στο παρελθόν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι εκπρόσωποι της παραδοσιακής πολιτικής ελίτ της χώρας υπερασπίζονται με τέτοια ένταση και τέτοια επιμονή τις προηγούμενες επιλογές τους, το πολιτικό τους δηλαδή παρελθόν.

 

Έτσι κάπως φτάνουμε στην αγωνιώδη προσπάθεια της αξιωματικής αντιπολίτευσης να επαναφέρει στο πολιτικό προσκήνιο την συζήτηση για το αλήστου μνήμης success story του 2014.

 

Αυτή ήταν εξάλλου η βασική επιχειρηματολογία της και κατά τη διάρκεια της συζήτησης του προϋπολογισμού του 2018 λίγες μέρες πριν.

 

Τι ισχυρίστηκαν όμως κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης τα στελέχη της; Ότι δήθεν η Ελλάδα ήταν έτοιμη το 2014 να ολοκληρώσει με επιτυχία το δεύτερο πρόγραμμα και είχε ανοιχτό το δρόμο μπροστά της ώστε να επαναφέρει τη χώρα στις διεθνείς αγορές από τις οποίες είχε αποκλειστεί από το 2010.  Τελικά, σύμφωνα πάντα με αυτή την αφήγηση του παρελθόντος, το μόνο που εκτροχίασε την τότε κυβέρνηση ήταν η ανεύθυνη στάση του ΣΥΡΙΖΑ και κατά λογική συνέπεια του ελληνικού λαού που τον έφερε στη θέση της κυβέρνησης τον Ιανουάριο του 2015.

 

Υπάρχουν εδώ δύο σημαντικές παραδοχές. Η πρώτη είναι η ευκολότερα αποδομήσιμη και αφορά την ουσία του success story το οποίο υπήρχε μόνο στη φαντασία όσων το επικαλέστηκαν τότε και το επικαλούνται ακόμα και σήμερα. Διότι σε τι ακριβώς συνίσταται η επιτυχία; Στην ανεργία του 27%, στην μη επίτευξη του στόχου του τότε προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% το 2014 (αποτέλεσμα έτους 0,2%);

Στην ανυπαρξία ταμειακών διαθέσιμων αλλά και οποιασδήποτε δέσμευσης για ρύθμιση του ελληνικού χρέους από τη μεριά των δανειστών;

Στην καθοδική τάση όλων των θεμελιωδών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας; στην πολιτική αδυναμία της τότε κυβέρνησης να ολοκληρώσει την πέμπτη αξιολόγηση;

Στην αποτυχημένη δεύτερη έξοδο στις αγορές; Ή μήπως στην σαφή δήλωση της τρόικας ήδη από τον Ιούνιο του 2014 ότι το πρόγραμμα είναι “αναντίστρεπτα εκτός πορείας” (irretrievably out of track);

 

Για να δούμε όμως και το δεύτερο σκέλος του επιχειρήματος, την δεύτερη παραδοχή. Τι λέει περίπου; Ναι, όλα αυτά ισχύουν όμως ο λόγος ήταν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποσχεθεί στον ελληνικό λαό να τερματίσει το πρόγραμμα και να ακολουθήσει μια διαφορετική πολιτική. Και ο «αδαής» λαός, ή εν πάση περιπτώσει ένα μεγάλο τμήμα του, πίστεψε αυτή την υπόσχεση, ότι δηλαδή τα πράγματα μπορούν να γίνουν και διαφορετικά, έχασε την εμπιστοσύνη του στην κυβέρνηση, ενώ ταυτόχρονα ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να προκαλέσει και εκλογές με την μη σύμπραξη στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Πράγμα που αποδιοργάνωσε, με την πάροδο του χρόνου, την συμπολίτευση, η οποία δεν είχε πια τη δυνατότητα να στηρίξει κοινοβουλευτικά την ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης. Εδώ για να είμαστε ακριβείς δεν έχουμε μια μόνο παραδοχή αλλά δεκάδες. Στην πραγματικότητα η ευθύνη σύμφωνα με αυτό το επιχείρημα για όλα τα κακά της μοίρας της τότε συγκυβέρνησης δεν ήταν ακριβώς ο ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν ο ελληνικός λαός που δεν κατανόησε το μεγαλείο του σχεδιασμού των κων Σαμαρά και Βενιζέλου. Ο Σύριζα ήταν απλώς το όχημα μέσα από το οποίο εκφράστηκε αυτή η «ανεύθυνη στάση» του ελληνικού λαού που έπρεπε να υπομείνει τα πρωτογενή πλεονάσματα του 4,5% μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας,  την ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία, τις 15.000 απολύσεις στο δημόσιο, την Μικρή ΔΕΗ, το λοκ αουτ, την απελευθέρωση των μαζικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, τα μέτρα ύψους  5,5 δις μόνο για το 2015 (θυμίζω ότι το δημοσιονομικό κενό ήταν τότε 2,8% σύμφωνα με τους ευρωπαίους, γιατί το ΔΝΤ προσέθετε ακόμη περισσότερα) και πολλά άλλα που βεβαίως ανασχέθηκαν με την «καταστροφική διαπραγμάτευση του 2015». Ίσως βεβαίως ο ελληνικός λαός θα έπρεπε να τα αφήσει να υλοποιηθούν καθώς ήταν απαράδεκτο  από μέρους του να μην επιτρέψει την ιστορική δικαίωση του τότε Πρωθυπουργού και του Αντιπροέδρου του.

 

Η γνώμη μου είναι ότι όλο το επιχείρημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική. Είναι στην πραγματικότητα ένας εύκολος τρόπος για να συγκαλυφθούν τα πολιτικά αδιέξοδα της τότε συγκυβέρνησης αλλά και του ίδιου του δεύτερου προγράμματος που είχε συμφωνήσει και τελικά να χρεωθούν σε κάποιον άλλον, ήτοι τον ελληνικό λαό που δεν εννόησε και το ΣΥΡΙΖΑ που λειτούργησε ως εκφραστής αυτής της λαϊκής ανοησίας.  Την ίδια στιγμή η επανάληψη του αφηγήματος του success story εκ μέρους της σημερινής ηγεσίας της ΝΔ είναι η απόδειξη ότι ο πολιτικός της σχεδιασμός είναι να ακολουθήσει την ίδια βαθιά αντιδραστική πολιτική της περιόδου 2012-2014 και αυτή είναι σίγουρα μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιπλοκή.

 

Αυτό που θα είχε βεβαίως μια κάποια σημασία θα ήταν να εξεταστεί και η ιδεολογική εικόνα για το λαό και την αντιληπτική δυνατότητα των πολιτών που υποβαστάζει όλο το συναφές αφήγημα, πράγμα που θα ήταν εξόχως αποκαλυπτικό για την εγγενή αλαζονεία των ελίτ της χώρας. Αλλά αυτό δεν εντάσσεται στην στοχοθεσία του παρόντος.

 

Εν πάση περιπτώσει, από τα παραπάνω ένα συμπέρασμα βγαίνει. Ότι τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ και η σημερινή κυβέρνηση δεν έχουν να συγκριθούν με την κολοσσιαία αποτυχία της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου. Αυτό αφορά κάποιους ελάχιστους και ελάχιστες που συνηθίζουν να κυκλοφορούν στα κοσμικά σαλόνια της πρωτεύουσας, κάποια μέλη της παλιάς πολιτικής ελίτ και κάποιους γνωστούς μεγαλοδημοσιογράφους που επαναλαμβάνουν τα αφηγήματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ χωρίς μάλιστα να τα καλοσκέφτονται.

Αν έχει νόημα με κάποιον να συγκριθεί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι με τον ίδιο τον εαυτό του. Για να εξηγήσει τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του, τις αποφάσεις που πήρε, τις τακτικές του επιλογές αλλά και τις αναγκαστικές παρεκκλίσεις από τον αρχικό του σχεδιασμό. Να περιγράψει τον ιδεολογικό του ορίζοντα, να αναλύσει τους στόχους του, να θέσει τις κοινωνικές και πολιτικές διαχωριστικές γραμμές του μέλλοντος.

Και το 2018, έτος ορόσημο για την έξοδο από το πρόγραμμα και την μνημονιακή επιτροπεία, θα είναι ο κατεξοχήν κατάλληλος χρόνος για κάτι τέτοιο. Από την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί και η έκβαση της επόμενης μεγάλης πολιτικής μάχης. Θα εξαρτηθεί αν και κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ θα δικαιώσει τις προσδοκίες των κοινωνικών δυνάμεων που τον έφεραν στην κυβερνητική εξουσία.